با فرا رسیدن فصل بهار، شدت تابش نور خورشید افزایش مییابد و بسیاری از افراد بدون آگاهی از تأثیرات آن، در معرض آسیبهای پوستی قرار میگیرند. برخلاف تصور رایج که آفتاب بهاری خطر کمتری نسبت به تابستان دارد، اشعه ماوراء بنفش (UV) در این فصل همچنان قوی است و میتواند منجر به آفتابسوختگی لذا مراقبت از پوست در فصل بهار بسیار مهم می باشد، پیری زودرس و حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود. در این مقاله، روشهای موثر برای محافظت از پوست در برابر آفتاب بهاری، از انتخاب کرم ضد آفتاب مناسب گرفته تا راهکارهای طبیعی و تغذیهای، بررسی خواهد شد.
چرا مراقبت از پوست در فصل بهار مهم است؟
بسیاری از مردم قدرت آفتاب بهاری را دست کم میگیرند، با این تصور که ضرر کمتری نسبت به آفتاب تابستانی دارد. با این حال، سطح اشعه ماوراء بنفش در فصل بهار به دلیل تغییرات فصلی به طور قابل توجهی افزایش مییابد که منجر به افزایش خطر آسیب پوست میشود. محافظت از پوست در برابر آفتاب بهاری به چند دلیل ضروری است:
1.تفاوت در اشعه خورشید بین بهار و تابستان
در بهار، شیب زمین با طولانی شدن روزها، قرار گرفتن در معرض اشعه UV را افزایش میدهد. اشعهUVB (که باعث آفتاب سوختگی میشود) با افزایش دما شدیدتر میشود. اشعه UVA (که عمیقتر به پوست نفوذ میکند و باعث پیری میشود) در طول سال قوی باقی میماند و قرار گرفتن در معرض بهار را مانند تابستان مضر میسازد.
2.اثرات اشعه ماوراء بنفش بر روی پوست
اشعه UVB باعث آفتاب سوختگی را به همراه دارد که منجر به التهاب و قرمزی میشود. اثرات طولانی مدت اشعه UVA نفوذ به عمق پوست است و کلاژن و الاستین را نیز تجزیه میکند که منجر به چین و چروکهای زودرس و افتادگی پوست میشود. آسیب DNA ناشی از آفتای بهاری که هر دو پرتوهای UVA و UVB باعث جهشهای سلولی میشوند و خطر ابتلا به سرطانهای پوست مانند ملانوم را افزایش میدهند.
3.افزایش خطر پیری زودرس و سرطان پوست
قرار گرفتن مکرر در معرض اشعه ماوراء بنفش بدون محافظت، منجر به پیری زودرس می گردد و باعث ایجاد لکههای تیره، بافت خشن و چین و چروک میشود. اشعه ماوراء بنفش عامل اصلی کارسینوم سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم، کشندهترین شکل سرطان پوست است. پس به یاد داشته باشیم مراقبت از پوست در فصل بهار بسیار اهمیت دارد.
بهترین کرمهای ضد آفتاب برای مراقبت از پوست در فصل بهار
بهار دماهای گرمتر و افزایش قرار گرفتن در معرض نور خورشید را به ارمغان می آورد و انتخاب کرم ضدآفتاب مناسب را ضروری میکند. در زیر بهترین ضد آفتابهای فصل بهار، سطح SPF ایدهآل، تفاوت بین ضدآفتابهای فیزیکی و شیمیایی و روش صحیح استفاده از ضدآفتاب برای محافظت بهینه را مورد بحث قرار میدهیم.
1.چه SPF برای فصل بهار مناسب است؟
SPF (فاکتور محافظت از خورشید) میزان محافظت یک ضدآفتاب را در برابر اشعههای UVB که باعث آفتاب سوختگی و سرطان پوست میشود را اندازهگیری میکند.
- شاخص SPF 30 تا 50 برای فصل بهار ایدهآل است زیرا حدود 97-98٪ از اشعههای UVB را مسدود میکند.
- شاخص SPF 15 ممکن است برای حداقل قرار گرفتن در معرض نور خورشید کافی باشد، اما متخصصان پوست به طورکلی SPF بالاتر را برای فعالیتهای طولانی مدت در فضای باز توصیه میکنند.
- ضد آفتابهایی که SPF بالاتر از 50 دارند، فقط کمی بیشتر از پوست محافظت میکنند و تفاوت زیادی با SPF 50 ندارند. بنابراین، برای استفاده روزمره نیازی به SPF خیلی بالا نیست، مگر اینکه پوست بسیار حساسی داشته باشید یا مدت زیادی زیر نور خورشید باشید.
2.تفاوت های کلیدی ضد آفتاب های فیزیکی در مقابل شیمیایی
کرمهای ضدآفتاب به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
ضدآفتابهای فیزیکی (ضدآفتابهای معدنی)
حاوی اکسید زینک یا دیاکسید تیتانیوم است. با انعکاس و پراکنده کردن اشعه ماوراء بنفش به دور از پوست کار کنید. مناسب برای پوستهای حساس و کودکان. یک پوست غیرطبیعی به دلیل سفید کنندگی بسیار زیاد، به خصوص در پوستهای تیرهتر.
ضد آفتاب های شیمیایی
حاوی موادی مانند اکسی بنزون، آووبنزون، اکتینوکسات و هموسالات است. با جذب اشعه ماوراء بنفش و تبدیل آن به گرما کار میکند. سبکتر و راحتتر با پوست ترکیب میشود. میتواند در افرادی که پوست حساس دارند باعث تحریک شود. برخی از مواد تشکیل دهنده با صخرههای مرجانی مرتبط هستند (به عنوان مثال، اکسیبنزون).
ضد آفتاب شیمیایی یا معدنی برای بهار انتخاب بهتری است؟
اگر پوست حساسی دارید، ضد آفتاب معدنی گزینه بهتری است. فرمول سبک و بدون چربی را ترجیح میدهید، ضد آفتابهای شیمیایی می تواند انتخاب مناسبی باشد. در صورتی که زمانی را در خارج از منزل میگذرانید، SPF وسیع الطیف 30-50 (هر نوع) توصیه میشود.
روش صحیح استفاده از ضد آفتاب
- کرم ضد آفتاب را 15-30 دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید (برای ضد آفتابهای شیمیایی) استفاده کنید.
- برای محافظت موثر در برابر آفتاب، مقدار کافی ضد آفتاب استفاده کنید. برای صورت، به اندازه یک سکه نیکل (تقریباً یک بند انگشت) کافی است. برای کل بدن، مقدار مورد نیاز تقریباً برابر با یک شیشه شات (حدود 30 میلیلیتر) است.
- هر 2 ساعت یکبار و بلافاصله پس از شنا یا تعریق مجدد استفاده شود.
- از کرم ضد آفتاب حتی در روزهای ابری استفاده کنید، زیرا اشعه UV به ابرها نفوذ میکند.
- تاریخ انقضا را بررسی کنید، زیرا ضد آفتابهای تاریخ مصرف گذشته اثر خود را از دست میدهند.
روشهای طبیعی برای محافظت از پوست در برابر نور خورشید
مراقبت از پوست در فصل بهار به طور طبیعی شامل استفاده از روغنهای گیاهی با SPF، ماسکهای گیاهی و محصولات مراقبت از پوست غنی از آنتی اکسیدان برای به حداقل رساندن آسیب اشعه ماوراء بنفش است. در زیر برخی از روشهای طبیعی حمایت شده علمی برای محافظت در برابر آفتاب آورده شده است.
1.روغن های طبیعی با SPF
برخی از روغنهای گیاهی به دلیل خواص طبیعی فیلتر کردن اشعه ماوراء بنفش، محافظت ملایمی در برابر آفتاب دارند:
- روغن دانه تمشک (SPF 28-50): سرشار از آنتی اکسیدانها و اسیدهای چرب ضروری، محافظت قوی در برابر اشعه ماوراء بنفش UVB و UVA متوسط را فراهم میکند.
- روغن دانه هویج (SPF 30-40): سرشار از بتاکاروتن است که ترمیم پوست را بهبود میبخشد و از آسیبهای خورشید محافظت میکند.
- روغن نارگیل (SPF 4-6): در حالی که حداقل SPF را ارائه میدهد، به آبرسانی و ترمیم پوست کمک میکند.
- روغن جوانه گندم (SPF 20): حاوی ویتامین E و امگا 3 است که آسیب های ناشی از نور خورشید را کاهش میدهد.
- کره شی (SPF 3-6): محافظت نور در برابر اشعه ماوراء بنفش را فراهم میکند و در عین حال پوست را عمیقا مرطوب میکند.
در حالی که این روغنها تا حدودی محافظت می کنند، نباید جایگزین ضد آفتاب شوند، اما میتوانند مکمل روتینهای مراقبت از پوست در برابر آفتاب باشند.
2.ماسک های گیاهی صورت برای مراقبت از پوست در فصل بهار
پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، ماسکهای گیاهی میتوانند تحریک را تسکین دهند، استرس اکسیداتیو را کاهش دهند و آسیب اشعه ماوراء بنفش را ترمیم کنند:
- ماسک آلوئه ورا + چای سبز: آلوئه ورا خنک کننده و هیدراته میشود، در حالی که پلی فنولهای چای سبز رادیکالهای آزاد را خنثی میکنند.
- ماسک زردچوبه + ماست: زردچوبه التهاب و لکههای خورشید را کاهش میدهد، در حالی که ماست به آرامی پوست آسیب دیده از نور خورشید را لایه برداری میکند.
- ماسک خیار + عسل: خیار هیدراته میکند و عسل باعث بهبودی و تولید کلاژن میشود.
- ماسک ریشه شیرین بیان + گلاب: شیرین بیان به محو شدن لکههای خورشیدی کمک میکند و گلاب قرمزی را تسکین میدهد.
3.غذاهای غنی از آنتی اکسیدان برای محافظت از پوست
رژیم غذایی نقش کلیدی در محافظت داخلی در برابر آفتاب دارد:
- گوجه فرنگی (لیکوپن): به کاهش آسیب اشعه ماوراء بنفش کمک میکند.
- هویج و سیب زمینی شیرین (بتا کاروتن): محافظت در برابر آفتاب سوختگی.
- چای سبز (کاتچین): از پیری پوست جلوگیری می کند و التهاب را کاهش می دهد.
- شکلات تلخ (فلاونوئیدها): مقاومت پوست را در برابر آسیب اشعه ماوراءبنفش افزایش میدهد.
4.پوشاک و سایه محافظ طبیعی در برابر اشعه ماوراء بنفش
اینکه برای مراقبت از پوست در فصل بهار چه پوششی داشته باشیم بسیار مهم است:
- لباسهای گشاد و آستین بلند ساخته شده از کتان یا پنبه محافظت فیزیکی را ارائه میدهد.
- کلاههایی با لبههای پهن به محافظت از صورت، گوشها و گردن کمک میکنند.
- جستجوی سایه بین 10 صبح تا 4 بعد از ظهر، قرار گرفتن در معرض مستقیم خورشید را به حداقل میرساند.
نقش تغذیه در سلامت پوست و مراقبت از پوست در فصل بهار
تغذیه نقش مهمی در حفظ سلامت پوست و محافظت از آن در برابر آسیبهای خورشید دارد. برخی غذاها به تقویت دفاع پوست در برابر اشعههای مضر UV، کاهش استرس اکسیداتیو و ترمیم پوست کمک میکنند. در زیر به مواد مغذی کلیدی که از سلامت پوست حمایت میکنند، اشاره شده است.
1.غذاهای غنی از آنتی اکسیدان برای مبارزه با اشعه UV
آنتی اکسیدانها رادیکالهای آزاد ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش را خنثی میکنند، آسیب پوست، التهاب و پیری را کاهش میدهند.
لیکوپن (گوجه فرنگی، هندوانه، گریپ فروت صورتی)
به عنوان یک ضد آفتاب طبیعی عمل میکند و آسیب اشعه ماوراء بنفش را کاهش میدهد. مصرف روزانه رب گوجه فرنگی به مدت 10 هفته خطر آفتاب سوختگی را تا 40% کاهش میدهد.
بتاکاروتن (هویج، سیب زمینی شیرین، اسفناج)
تبدیل به ویتامین A میشود که عملکرد سد پوست را تقویت میکند. به جلوگیری از آفتاب سوختگی کمک میکند و قرمزی پوست ناشی از قرار گرفتن در معرض UV را کاهش میدهد.
فلاونوئیدها (شکلات تلخ، چای سبز، توت ها، مرکبات)
چای سبز حاوی کاتچین است که قرمزی ناشی از اشعه ماوراء بنفش را تا 25 درصد کاهش میدهد. شکلات تلخ با محتوای کاکائو بالا از پوست در برابر آسیب اشعه ماوراء بنفش محافظت میکند و آبرسانی را بهبود میبخشد.
پلیفنولها (چای سبز، انگور قرمز، کاکائو، روغن زیتون)
بهبود خاصیت ارتجاعی پوست و محافظت در برابر آفتاب سوختگی. پلی فنولهای چای سبز تجزیه کلاژن را کاهش داده و باعث ترمیم پوست میشود.
چربیهای سالم (آووکادو، آجیل، روغن زیتون، ماهی چرب)
اسیدهای چرب امگا 3 باعث کاهش التهاب و محافظت در برابر آفتاب سوختگی میشود. پلی فنولهای روغن زیتون خاصیت ارتجاعی پوست را افزایش داده و آسیبهای ناشی از نور خورشید را کاهش میدهد.
2.ویتامین های ضروری برای مراقبت از پوست در فصل بهار
ویتامین هایی که برای مراقبت از پوست در فصل بهار بسیار تاثیر گذار هستند به شرح زیر می باشند:
ویتامین C (پرتقال، کیوی، فلفل دلمهای، توت فرنگی)
یک آنتی اکسیدان قوی که با استرس اکسیداتیو ناشی از قرار گرفتن در معرض UV مبارزه میکند. تولید کلاژن را افزایش میدهد، پوست را محکم نگه میدارد و لکههای خورشیدی را کاهش میدهد.
ویتامین E (آجیل، دانه ها، سبزیجات برگدار، روغن آفتابگردان)
با ویتامین C برای کاهش آسیبهای ناشی از نور خورشید کار میکند. با خنثی کردن رادیکالهای آزاد از سلولهای پوست محافظت میکند.
ویتامین D (سالمون، لبنیات غنی شده، زرده تخم مرغ، قارچ)
برای رشد و ترمیم سلولهای پوست ضروری است. عملکرد ایمنی پوست را حفظ میکند و التهاب را کاهش میدهد.
زینک (دانه کدو تنبل، عدس، گوشت، صدف)
در بهبود زخم و ترمیم پوست نقش دارد. از آسیب DNA ناشی از اشعه ماوراء بنفش محافظت میکند.
3.آبرسانی کلید انعطاف پذیری برای مراقبت از پوست در فصل بهار
آب برای هیدراته نگه داشتن پوست و دفع سموم ضروری است. از خشکی و پیری زودرس ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید جلوگیری میکند. از روند طبیعی ترمیم پوست پس از آسیب اشعه ماوراء بنفش پشتیبانی میکند.
بهترین مکمل برای درمان آفتاب سوختگی
قرص مکمل زینک پلاس (ب کمپلکس + ویتامین ث + هیستیدین) نوتریفورت با تامین 15 میلی گرم زینک، ویتامینهای گروه ب و هیستیدین تولید شده است این محصول بدون قند میباشد بنابراین در افراد مبتلا به دیابت و یا افرادی که تحت رژیم تغذیهای خاصی هستند، قابلیت استفاده دارد.
نکته قابل توجه این فرآورده تامین مقدار کامل نیاز روزانه زینک مورد نیاز بدن میباشد. استفاده از ویتامین ث و ویتامینهای گروه ب در کنار زینک با توجه به تاثیر فوقالعاده آن در سلامت پوست، مو و ناخن در تقویت سیستم ایمنی و کمک به عملکرد آن نیز نقش بسزایی دارد. همچنین استفاده از هیستیدین در این فرآورده همراه با خاصیت آنتیاکسیدانی آن منجر به حفاظت از پوست در برابر اشعه ماورابنفش و کاهش التهاب میشود.
نتیجهگیری
محافظت از پوست در برابر آفتاب بهاری نه تنها برای سلامت و زیبایی پوست ضروری است، بلکه میتواند از مشکلاتی مانند پیری زودرس و سرطان پوست جلوگیری کند. استفاده از کرمهای ضد آفتاب مناسب، پوشیدن لباسهای محافظ، ماسکهای طبیعی و یک رژیم غذایی غنی از آنتیاکسیدانها، برای حفظ سلامت پوست بسیار مفید می باشد.
با رعایت این نکات، میتوان بدون نگرانی از آسیبهای نور خورشید، از هوای دلانگیز بهاری لذت برد.